Toen wij eindexamen deden in het vak aardrijkskunde, stond er een bron in die over de zogeheten ‘Forest City’ ging. Een samenwerking tussen China en Maleisië resulteerde in een futuristisch plan om een nieuwe, groene stad te bouwen: Forest City. Er zouden daktuinen en verticale tuinen worden aangelegd en langs de kust worden mangroven geplant. Auto’s zouden ondergronds gaan rijden om het groene beeld niet te verstoren. De stad is daadwerkelijk gebouwd, maar het is niet helemaal gelukt zoals de bedoeling was; maar een handjevol appartementen zijn in gebruik; het is bijna een spookstad geworden.
Ondanks dat deze stad niet helemaal is gelukt, is het idee erachter wel opkomend in de bouwwereld. In technische termen wordt dit ‘Biophilic Design’ genoemd. In dit Bouwverhaal duiken we in de opkomst van Biophilic Design in de bouwsector. We bespreken de voordelen, we noemen andere (wel succesvolle) voorbeelden, en we geven een toekomstperspectief.
Biophilic Design
Biophilic Design gaat over de verbinding tussen mens en natuur terugbrengen in een stedelijke omgeving. De term ‘Biophilic’ is een samenvoeging van het Griekse ‘Bio,’ wat ‘leven’ betekent (denk aan Bio-Logie: De studie van het leven) en ‘Philia’, wat ‘liefde voor’ betekent. Bij Biophilic Design gaat het over het integreren van natuur én natuurlijke materialen in architectonisch ontwerp om het welzijn en de gezondheid van mensen op peil te houden.
Het idee achter Biophilic Design is, (zoals bijna alle ideeën) eeuwenoud. Te denken valt aan de traditionele Japanse theetuinen, of aan de (legendarische) Hangende tuinen van Babylon). De mens heeft kennelijk altijd behoefte aan verbinding met de natuur.
De voordelen van biophilic design
Tegenwoordig is algemeen bekend dat de natuur belangrijk is voor de mens. Velen proberen niet alleen klimaatverandering tegen te gaan om de natuur te behouden, maar mensen zoeken ook de natuur op. In Nederland overstromen bij goed weer de natuurparken. Zeker in de Corona Tijd was dit niet een onbekend fenomeen. De natuur doet ook daadwerkelijk goede dingen met de mens. Volgens Dr. Edward O. Wilson, een bioloog die het concept van Biophilia Design populair maakte, geneest de natuur zelfs. Onderzoek toont inderdaad aan dat blootstelling aan de natuur stress reduceert, de stemming verbetert en het cognitieve functioneren van mensen bevordert. Werknemers in biophilische kantoren melden hogere tevredenheid en productiviteit (dus verhoogd welzijn en effectiviteit), terwijl patiënten in ziekenhuizen sneller herstellen als ze uitzicht hebben op groen. Biophilic Design verrijkt
Het mooie aan Biophilic Design is dat het hand in hand gaat met duurzame bouwpraktijken. De eisen aan het bouwen van woningen zijn toegenomen; woningen dienen duurzaam te zijn. In de praktijk houdt dat een streven naar klimaatneutraal bouwen in. Groene daken en muren helpen bij het isoleren van gebouwen, wat energiekosten verlaagt. Planten verbeteren de luchtkwaliteit. Het gebruik van natuurlijke materialen zoals hout en bamboe moedigt aan om verder onderzoek te doen naar de mogelijkheden van het meer inzetten van natuurlijke bouwmethoden.
Inspirerende voorbeelden
Bosco Verticale, Milaan
Eén van de meest iconische en bekende voorbeelden van Biophilic Design is de Bosco Verticale (het Verticale Bos) te Milaan. Deze woontorens, ontworpen door Stefano Boeri, herbergen meer dan 900 bomen en 20.000 planten. Deze verticale bossen bieden niet alleen een prachtig uitzicht voor de bewoners en omwonenden, maar ze dragen ook bij aan luchtzuivering van de stad.
"Bosco Verticale is niet alleen een gebouw, het is een ecosysteem," zegt Stefano Boeri. "Het is een manier om stedelijke bebouwing en natuur opnieuw met elkaar te verbinden."
The Spheres, Seattle
Amazon’s The Spheres in Seattle is een ander voorbeeld van Biophilic Design. Deze koepelvormige gebouwen bevatten meer dan 40.000 planten van over de hele wereld. De gebouwen dienen als werkruimtes en ontspanningsruimtes voor Amazon-medewerkers.
"Werken in The Spheres voelt als werken in een botanische tuin," zegt een Amazon-medewerker. "Het is inspirerend en verfrissend."
De toepassing
Inspirerend en verfrissend: Wie wil dat nou niet? Je hoeft uiteraard geen wolkenkrabber te bouwen op Biophilic Design toe te passen. Begin met voor de hand liggende stappen, die voor het gemak even voor je zijn uitgeschreven:
- Planten: Voeg kamerplanten toe aan je kantoor of je huis. Ze verbeteren de luchtkwaliteit en brengen sfeer in je omgeving.
- Natuurlijke materialen: Gebruik hout, steen en andere natuurlijke materialen in je interieur. Of wees creatief en bedenk zelf een natuurlijk materiaal waar je mee aan de slag kunt gaan. Als je een aannemer bent, stel eens aan je klant voor om meer met Biophilic Design te doen.
- Daglicht: Zorg voor voldoende natuurlijk licht (dus geen kunstlicht) door grote ramen en dakramen te installeren. Of ga natuurlijk lekker op een dakterras werken.
Overigens werkt het toevoegen van een waterfontein of een vijver voor een (bewezen) kalmerend effect. Zo kan je fijner aan het werk gaan. Het geluid van stromend water kan ook nog eens storende achtergrondgeluiden maskeren. Ideaal voor het bedrijf langs de drukke snelwegen!
